Hukukumuzda kişiler arası saygının sınırlarını belirleyen önemli suç tiplerinden biri hakaret suçudur. Günlük yaşamda çoğu zaman öfkeyle söylenen sözler veya sosyal medya paylaşımları, farkında olunmadan cezai sorumluluk doğurabilir.

Bu yazıda, Türk Ceza Kanunu, Yargıtay kararları, ve uygulamadaki örnekler ışığında hakaret suçunu detaylı biçimde ele alıyoruz.

⚖️ 1. Hakaret Suçunun Tanımı – (TCK m.125)

Türk Ceza Kanunu madde 125’e göre:

“Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden ya da sövmek suretiyle kişinin saygınlığına saldıran kişi hakaret etmiş olur.”

📌 Hakaret Suçunun Temel Unsurları:

  • Mağdurun belirli bir kişi olması gerekir (örneğin doğrudan adının geçmesi veya tanınabilir olması).
  • Fiilin kişinin onurunu zedeleyici nitelikte olması gerekir.
  • Fiilin kasıtlı olarak gerçekleştirilmiş olması aranır.

🔍 2. Hangi Davranışlar Hakaret Suçunu Oluşturur?

🔹 Ağızdan çıkan sözlerle:

  • “Salak, haysiyetsiz, üçkağıtçı” gibi sözler doğrudan hakaret olarak kabul edilir.
  • Örnek Yargıtay Kararı:

Yargıtay 18. Ceza Dairesi 2022/4989 E., 2022/7823 K.
“Sanığın, müştekiye yönelttiği ‘şerefsiz’ ve benzeri ifadelerin açıkça kişilik haklarına saldırı niteliği taşıdığı, cezalandırılması gerektiği…”

🔹 Sosyal medya veya mesaj yoluyla:

  • Instagram DM’sinde hakaret, WhatsApp grubunda aleni hakaret
  • Örnek: “Seni her yerde rezil ederim, yalancı or…sun” gibi sözler delil kabul edilir.

🔹 Aleni (herkesin duyabileceği şekilde) hakaret:

  • İş yerinde mesai arkadaşlarının önünde
  • Sosyal medya paylaşımları (açık profilde)
  • Topluluk içinde yüksek sesle söylenen sözler

🔹 Kamu görevlisine hakaret:

  • Görev sırasında görevinden dolayı yapılan her hakaret, nitelikli hakaret sayılır.
  • Yargıtay, kamu görevlisini koruma yönünde oldukça katıdır.

Yargıtay 4. Ceza Dairesi 2019/3825 E., 2020/1200 K.
“Sanığın görev başındaki polis memuruna karşı sarf ettiği sözlerin kamu görevlisine hakaret suçunu oluşturduğu…”

💰 3. Hakaret Suçunun Cezası Nedir?

TCK’ya göre hakaret suçunun cezası şunlardır:

🔹 Temel Ceza:

  • 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası
  • Veya adli para cezası (her gün için 20 TL – 100 TL arasında hesaplanır)
  • Hakim takdirine göre hapis cezası paraya çevrilebilir.

🔹 Ağırlaştırıcı Haller:

  • Aleni olarak işlenirse: Cezada altıda bir oranında artırma yapılır.
  • Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenirse: Cezada artırım uygulanır.
  • Dini, etnik ya da sosyal kimliğe dayalı hakaret varsa: Ayrımcılık suçu ile birlikte değerlendirilir.

🔹 Para Cezası Örneği:

  • 90 gün adli para cezası x 30 TL = 2.700 TL
  • 180 gün x 40 TL = 7.200 TL gibi

Not: Hakaret suçu birden fazla kişiye karşı işlendiyse her biri için ayrı ayrı ceza verilebilir.

🔎 4. Delil ve İspat Süreci

Hakaret suçlarında ispat çok önemlidir. Delil olmadan mahkeme hüküm kuramaz.

Kabul edilen deliller:

  • Ekran görüntüsü (tarih/saat bilgisi içermeli)
  • WhatsApp, SMS veya e-posta kayıtları
  • Kamera kaydı, ses kaydı
  • Tanık beyanı
  • Uzman raporları (örn. ses kaydının gerçekliğini doğrulayan adli rapor)

🕓 5. Şikayet Süresi

Hakaret suçu şikâyete tabidir.

  • Mağdur, hakaret olayını öğrendiği tarihten itibaren 6 AY içinde şikayette bulunmalıdır.
  • Süre geçerse dava açılamaz.
  • Aleniyse, olay tarihinden itibaren hesaplanır.

🤝 6. Uzlaşma, HAGB ve Cezadan Kurtulma Yolları

Hakaret suçu, uzlaştırmaya tabi suçlar arasındadır.

  • Taraflar anlaşırsa dosya kapanabilir.
  • Mahkeme HAGB (Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması) kararı verirse kişi ceza almaz, 5 yıl denetim süresiyle dosya düşer.
  • Tekrar suç işlemezse sabıka kaydına işlenmez.

Ancak mağdur taraf talep ederse tazminat davası da açabilir.

✅ Sonuç:

Bir anlık öfke veya düşüncesizce yapılan bir paylaşım, sizi cezai yaptırımlarla karşı karşıya bırakabilir. Hakaret davalarında hem suçlu hem mağdur olabilirsiniz. Bu nedenle süreci dikkatle yürütmek ve hukuki destek almak çok önemlidir.

Yargıtay içtihatları, her davada olayın içeriği, sözlerin bağlamı, aleniyet ve delillerin niteliğine göre değişen yorumlara açıktır. Bu nedenle uzman bir avukattan hukuki danışmanlık almak, sürecin lehine işlemesini sağlayacaktır.