İddianamelerin teorik çerçevesini öğrendikten sonra, konunun somutlaşması için bir örnek inceleyelim:

📌 Olay:

Şüpheli A, bir gece yarısı B’ye ait araca zarar vermiş, aracın camlarını kırarak maddi hasar oluşturmuştur.
Bunun üzerine B, şikâyetçi olmuş ve olayla ilgili soruşturma başlatılmıştır.

📑 Savcılık Tarafından Düzenlenen İddianame:

İddianamenin ana başlıkları şu şekildedir:

  • Şüpheli Bilgileri:
    A (Ad, soyad, doğum tarihi, adres, kimlik bilgileri)
  • Suçun Niteliği:
    Mala zarar verme suçu (TCK m. 151)
  • Olayın Özeti:
    “Şüpheli A’nın, müşteki B’ye ait araca kasıtlı şekilde zarar verdiği, aracın camlarını kırarak mal varlığına yönelik zarara sebebiyet verdiği, bu eylemin 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 151. maddesi kapsamında mala zarar verme suçunu oluşturduğu, olay yerinde bulunan kamera görüntülerinin ve tanık beyanlarının şüphelinin suça iştirak ettiğini ortaya koyduğu tespit edilmiştir.”
  • Deliller:
    • Olay yeri fotoğrafları
    • Kamera kayıtları
    • Tanık ifadeleri
    • Müşteki beyanı
    • Ekspertiz raporu
  • Hukuki Nitelendirme:
    TCK m.151/1 uyarınca mala zarar verme suçundan cezalandırılması talep edilmiştir.
  • Sonuç ve İstem:
    “Şüpheli A hakkında mala zarar verme suçundan kamu davası açılmasına, mahkumiyetine karar verilmesi talep olunur.”

🔍 Mahkemenin İddianameyi Değerlendirmesi:

İnceleme Noktaları:

  • Şüphelinin kimlik bilgileri tam mı? → ✅ Evet
  • Suç unsurları açık şekilde belirtilmiş mi? → ✅ Evet
  • Deliller gösterilmiş mi? → ✅ Evet
  • Yetkili ve görevli mahkeme mi? → ✅ Evet
  • Yeterli şüphe mevcut mu? → ✅ Evet

Sonuç:
Mahkeme, iddianameyi 15 günlük süre içinde kabul etmiş ve dosya esas numarasına kaydedilerek duruşma hazırlıklarına başlanmıştır.

🚫 Alternatif Senaryo: Hatalı İddianame Örneği

Eğer iddianamede şöyle bir hata olsaydı:

  • Olay anlatılmamış
  • Deliller sıralanmamış
  • Suç unsurları açıklanmamış
    Bu durumda hakim, CMK 174 uyarınca iddianameyi iade ederdi.

Örneğin:
“Şüpheli A’nın suça iştirak ettiği anlaşılmıştır.”
🔹 Bu ifade çok genel olurdu. Şüpheli hangi eylemi yapmış, nasıl bir zarar vermiş, hangi delile dayanıyor açıkça gösterilmeliydi.

🎯 Değerlendirme

Görüldüğü gibi iddianamenin hukuki bakımdan geçerli olabilmesi için:
✔️ Açık, anlaşılır ve somut olay anlatımı olmalı,
✔️ Deliller sıralanmalı,
✔️ Suçun hukuki nitelendirmesi yapılmalı,
✔️ Yargılamayı başlatabilecek yeterlilikte düzenlenmelidir.

Eksik veya yetersiz iddianameler yargılamanın sağlıklı ilerlemesini engeller ve bireylerin adil yargılanma hakkını zedeler.