Yasemen Buket GÜLERYÜZ💬 Dolandırıcılık Suçu Nedir?
Dolandırıcılık, kişileri aldatarak menfaat sağlama suçudur. Türk Ceza Kanunu’na göre (TCK md. 157-158), failin hileli davranışlarla bir başkasını kandırması ve bu sayede kendisine ya da başkasına haksız kazanç sağlaması durumunda dolandırıcılık suçu oluşur.
🧠 Kısacası:
“Yalan ya da hileyle karşı tarafı kandırıp onun parasını ya da malını almak.”
📚 Kanuni Dayanak
- Basit dolandırıcılık: TCK 157
- Nitelikli dolandırıcılık: TCK 158
- Bilişim sistemleri yoluyla dolandırıcılık: TCK 158/f.1-f
- Ticaret hayatında dolandırıcılık: TCK 158/d
- Dini duyguların istismarıyla dolandırıcılık: TCK 158/c
🧾 Hangi Durumlarda Dolandırıcılık Sayılır?
- Sahte internet sitesi ile kart bilgilerini toplamak
- Kendini kamu görevlisi gibi tanıtıp para istemek
- İkinci el araba satışında aracın kusurlarını gizlemek
- Hayali iş ya da yatırım vaadiyle para toplamak
- Hastalık, yardım gibi sahte duygu sömürüsüyle para almak
- Sahte icra takibi gönderip borç tahsil etmeye çalışmak
📌 Basit ve Nitelikli Dolandırıcılık Arasındaki Fark
| Tür | Ceza Süresi | Özellik |
|---|---|---|
| Basit dolandırıcılık | 1 – 5 yıl hapis + adli para cezası | Hileli davranışlarla yapılan kandırma |
| Nitelikli dolandırıcılık | 3 – 10 yıl hapis + adli para cezası | Kamu görevi, dini değerler, bilişim sistemleri gibi ağırlaştırıcı unsurlar varsa |
📌 Örneğin: Birini dolandırmak için sahte savcı gibi davranmak = nitelikli dolandırıcılıktır.
🕒 Dolandırıcılıkta Şikayet Süresi Nedir
Dolandırıcılık suçu, şikâyete bağlı bir suç değildir. Savcılık, resen (kendiliğinden) soruşturma başlatabilir.
Ancak mağdurun delil sunması ve savcılığı harekete geçirmesi süreci hızlandırır.
- Şikayet süresi: 5 yıl içinde suç duyurusu yapılmalıdır.
- Suçun öğrenildiği tarihten itibaren zaman aşımı süresi işlemeye başlar.
⚖️ Hukuki Süreç Nasıl İşler?
- Suç duyurusu: Mağdur savcılığa suç duyurusunda bulunur.
- Soruşturma: Savcılık şüpheliyi ifadeye çağırır, deliller toplanır.
- İddianame düzenlenir: Deliller yeterliyse dava açılır.
- Ceza davası görülür: Asliye ceza ya da ağır ceza mahkemesinde duruşmalar başlar.
- Mahkeme kararı: Sanık hakkında mahkumiyet (ceza) ya da beraat kararı verilir.
👨⚖️ Ceza Miktarları Ne Kadar?
| Suç Türü | Hapis Cezası | Ek Ceza |
|---|---|---|
| Basit Dolandırıcılık | 1 – 5 yıl | Adli para cezası |
| Nitelikli Dolandırıcılık | 3 – 10 yıl | Adli para cezası (fazla miktarda) |
| Örgütlü ya da seri dolandırıcılık | 5 – 20 yıl | Ağır para cezası |
Cezalar; failin geçmişi, mağdur sayısı, suçun niteliği gibi etkenlere göre artabilir.
🤝 Mağdur Ne Yapmalı
Dolandırıcılığa uğrayan kişi:
- En kısa sürede Cumhuriyet Savcılığı’na başvurmalı
- Mümkünse: yazışmalar, dekontlar, ses kayıtları, ekran görüntüleri gibi delilleri sunmalı
- Bankaya giderek şüpheli hesaplar hakkında blokaj talebinde bulunmalı
- Kendi adına açılan hat, hesap vb. varsa iptal ettirmeli
📌 Sonuç
Dolandırıcılık suçları, günümüzde en çok artış gösteren suç tiplerinden biridir. Bu nedenle hem suçun oluşumu hem de hukuki süreci titizlikle takip edilmelidir. Mağdurlar haklarını savunmak için gecikmeden hukuki destek almalı; şüpheli davranışlar karşısında dikkatli olmalıdır.
