Yasemen Buket GÜLERYÜZ
(Mirasın Resmen Reddedilmesini Sağlayan Hukuki Yol)
Hayatın doğal bir sonucu olarak ölüm, ardından bir miras süreci getirir. Ancak bazen miras, değerli mal varlıklarından değil; borçlardan, hacizlerden ve icra takiplerinden ibaret olabilir. Böyle bir durumda mirasçılar borç yükü altına girmekten endişe eder. İşte tam da bu noktada “Terekenin Borca Batık Olduğunun Tespiti Davası” gündeme gelir.
📌 Tereke Nedir?
Tereke, vefat eden kişinin (muris) ölüm anında geride bıraktığı tüm malvarlığı ve borçlarının bütünüdür. Yani hem:
- Varlıklar (ev, araba, banka hesabı)
- Hem de borçlar (kredi, senet, haciz)
❗️ Borca Batık Tereke Ne Demektir?
Eğer miras bırakanın borçları, malvarlığından daha fazlaysa, bu duruma “terekenin borca batık olması” denir.
🔻 Örnek:
- Malvarlığı: 50.000 TL
- Borç: 300.000 TL
➡️ Tereke borca batıktır.
⚖️ Böyle Bir Durumda Ne Yapmalı?
➡️ Mirasçılar için 3 yol vardır:
- ✅ Mirası kabul etmek (mal ve borçların tümüyle)
- ♻️ Mirası kabul etmek ama “resmi tasfiye” talep etmek
- ❌ Mirası reddetmek (reddi miras)
Ancak bazı durumlarda reddi miras süresi (3 ay) geçmiştir. Bu gibi durumlarda “Terekenin Borca Batık Olduğunun Tespiti Davası” açılır.
🏛️ Terekenin Borca Batık Olduğunun Tespiti Davası Nedir?
Bu dava, mirasçının açtığı ve mahkemeden şu talepte bulunduğu bir davadır:
“Ölenin malvarlığı borçlarını karşılamamaktadır. Lütfen bu tespiti yapınız ve terekedeki tüm malvarlığının borç ödemeye yetmediğini resmi olarak ilan ediniz.”
Bu sayede:
- Mirasçılar resmen borçtan kurtulur.
- Borçlar yalnızca miras bırakanın malvarlığı ile sınırlı olur.
📎 Dayanak Mevzuat:
- TMK m. 605 – 612
- Yargıtay Kararları
“Terekenin borca batık olduğunun tespiti halinde mirasçıların şahsi sorumluluğu bulunmaz.”
🧾 Davanın Şartları Nelerdir?
🔹 Kimler Açabilir?
- Mirasçılar (yasal veya atanmış)
- Vasiyet alacaklıları (sınırlı şekilde)
🔹 Hangi Sürede Açılır?
- Mirasın reddi süresi (ölümden itibaren 3 ay) geçmişse
- Ya da süre içinde reddetmemiş ve borçlar sonradan ortaya çıkmışsa
🔹 Hangi Mahkemede Açılır?
- Sulh Hukuk Mahkemesi
- Miras bırakanın son yerleşim yerinde
📂 Dava İçin Gerekli Belgeler:
- Nüfus kayıt örneği (ölüm belgesi)
- Veraset belgesi
- Tereke envanteri (varsa)
- Banka, kredi, icra borçlarına dair belgeler
- Tapu veya malvarlığına ilişkin belgeler
- Varsa bilirkişi raporu, icra dosyaları
⚖️ Mahkeme Süreci Nasıl İşler?
- 📄 Mirasçı dava dilekçesini hazırlar.
- 🧾 Borç ve malvarlığı belgeleri eklenir.
- 🧑⚖️ Mahkeme inceleme yapar, gerekirse bilirkişi atar.
- 📉 Malvarlığının borçlara yetmediği netleşirse
- 📜 Mahkeme “tereke borca batıktır” şeklinde karar verir.
🔚 Bu kararla birlikte mirasçıların kişisel borç sorumluluğu sona erer.
💡 Bu Davayı Açmak Neden Önemlidir?
📌 3 ay içinde reddi miras yapılmamışsa ve:
- Borçlar sonradan ortaya çıkmışsa
- Malvarlığı borçları karşılamıyorsa
➡️ Bu dava yegâne kurtuluş yoludur.
Aksi takdirde mirasçılar kendi malvarlıklarıyla borç ödemek zorunda kalabilir.
🚫 Sık Sorulan Yanlışlar:
❌ “Hiçbir şey imzalamadım, mirası kabul etmedim.”
➡️ Kanunen miras sessiz kalmakla da kabul edilmiş sayılır.
❌ “Ev yoksa borç da yoktur.”
➡️ Terekede hiç mal olmasa bile, borç varsa ve dava açılmazsa sorumluluk doğabilir.
✅ Sonuç: Terekenin Borca Batıklığı Hayat Kurtarır
Eğer vefat eden kişi borçluysa ve zamanında reddi miras yapılmadıysa:
🔹 “Terekenin Borca Batıklığı” davası,
➡️ mirasçıları borç yükünden kurtarır.
📣 Unutmayın! Bu dava açılmazsa, borçlardan kendi maaşınız, eviniz, aracınız ile sorumlu tutulabilirsiniz.
⚠️ Not:
Bu içerik bilgilendirme amaçlıdır. Her dava özel şartlar içerir. Bir miras hukuku avukatına danışmanız tavsiye edilir.
